KIM PANI JEST? – DEMENCJA U OSÓB STARSZYCH

Panie, które pracują jako Opiekunki osób starszych, na pewno już nie raz w swoim życiu zetknęły się z Podopiecznym, którego dotknęła demencja (inaczej otępienie starcze). Jest to choroba, która może się pojawić ...

Panie, które pracują jako Opiekunki osób starszych, na pewno już nie raz w swoim życiu zetknęły się z Podopiecznym, którego dotknęła demencja (inaczej otępienie starcze). Jest to choroba, która może się pojawić u każdego – bez względu na płeć i czynniki środowiskowe. Do znanych osób, które chorowały na demencję, należą m.in. Ronald Reagan, Margaret Thatcher, Robin Williams i Alina Janowska. Objawy demencji zaczynają się pojawiać po 65. roku życia, lecz nie jest to twarda zasada – ludzie w wieku 40-50 lat też są narażeni.

W Polsce ten problem dotyczy ponad 400 tysięcy osób, a na świecie – 50 milionów. Eksperci przewidują, że ze względu na starzenie się społeczeństwa, problem będzie narastał. W 2030 r. demencja dotknie 80 milionów ludzi, a w 2050 aż 150 milionów.

Demencja jest schorzeniem, które upośledza pracę mózgu na kilku płaszczyznach. Zmiany mają charakter degeneracyjny, zanikowy i zwyrodnieniowy. Przekładają się na znaczne osłabienie sprawności umysłowej, a w swojej zaawansowanej formie prowadzą do utraty codziennej samodzielności.

Czy możemy zapobiegać jej rozwojowi? Są czynniki, które przyspieszają rozwój choroby, należą do nich:

  • choroby żył i tętnic
  • wysokie ciśnienie krwi
  • cukrzyca
  • podwyższony cholesterol
  • przebyte udary
  • nadużywanie alkoholu

– brak aktywności fizycznej i umysłowej

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) opublikowała konkretne zalecenia w profilaktyce demencji. Według ekspertów zmiany stylu życia są w stanie zapobiec nawet jednej trzeciej przypadków otępienia. Do dobrych praktyk zaliczamy m.in.:

  • aktywność fizyczną (ok. 150 minut umiarkowanego wysiłku tygodniowo)
  • rzucenie palenia
  • dietę złożoną z dużej ilości świeżych warzyw i owoców
  • unikanie mocnych alkoholi
  • rezygnacja z suplementów diety
  • trening mózgu (rozwiązywanie krzyżówek i gry komputerowe)
  • utrzymywanie prawidłowej wagi
  • unikanie nadciśnienie
  • pilnowanie odpowiedniego poziomu cukru we krwi i cholesterolu

Demencja – przyczyny

Demencja może mieć różne podłoże, jednak najczęściej jest ona skutkiem chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera i choroba Parkinsona. W innych przypadkach demencja może być konsekwencją guza mózgu, przebytych urazów, przewlekłego stresu i nadużywania alkoholu.

Czym się charakteryzuje demencja starcza?

  • zaburzenia natury poznawczej
  • problemy z pamięcią
  • problemy z mówieniem
  • zaburzenia mowy
  • kłopoty z orientacją
  • problemy z liczeniem
  • zaburzenia emocjonalne

Stadia demencji:

Pierwsze stadium – początkowe. Rozwijać się może latami. Demencja w tym okresie jest ciężka do wychwycenia. Objawy można pomylić ze zwykły roztargnieniem – pacjent zapomina dat, umówionych wizyt, zdarza się, że ciężko mu sobie przypomnieć imiona bliskich.

Drugie stadium – pacjent nie jest w stanie przypomnieć sobie, co robił dzień wcześniej. Zaburzenia pamięci nasilają się coraz bardziej. Słownictwo chorego jest ubogie, nie kończy zdań, mówi chaotycznie. Przypomina sobie zdarzenia z przeszłości, ale nie potrafi ich umiejscowić na linii czasu. Zachowanie takiej osoby jest trudne do przewidzenia, pojawiają się pierwsze problemy z koordynacją ruchową i strach przed głośnymi dźwiękami.

Trzecie stadium –  najcięższe. Na tym etapie Podopieczny wymaga stałej opieki i kontroli. Nie jest w stanie panować nad ruchami – pojawia się brak koordynacji ruchowej. Pacjent nie rozpoznaje najbliższych, trudno go zrozumieć, a zaburzenia na tle poznawczym mogą prowadzić do urojeń i paranoi.

Demencja jest chorobą nieuleczalną, ważne jest więc jak najszybsze jej zdiagnozowanie i profilaktyka, która umożliwi spowolnienie jej rozwoju, a tym samym jak najdłuższą samodzielność.  Jeśli u swoich bliskich zaobserwowaliście objawy typowe dla demencji, nie warto zwlekać – od razu umówcie konsultacje z lekarzem.