LEKCJA J. NIEMIECKIEGO NR 99. Trennbare Verben

Czasowniki rozdzielnie złożone (Trennbare Verben), np. einkaufen (robić zakupy), składają się z akcentowanego przedrostka i właściwego czasownika. W czasie teraźniejszym Präsens, czasie przeszłym Imprefekt i trybie rozkazującym Imperativ przedrostek przechodzi na ...

Czasowniki rozdzielnie złożone (Trennbare Verben), np. einkaufen (robić zakupy), składają się z akcentowanego przedrostka i właściwego czasownika. W czasie teraźniejszym Präsens, czasie przeszłym Imprefekt i trybie rozkazującym Imperativ przedrostek przechodzi na koniec zdania.

einkaufen – robić zakupy, kupować
ich kaufe ein (kupuję) wir kaufen ein (kupujemy)
du kaufst ein (kupujesz) ihr kauft ein (kupujecie)
er, sie, es kauft ein (kupuje) sie, Sie kaufen ein (kupują)

 

aussteigen (wysiadać) Steigen Sie hier aus! (Proszę tu wysiąść!)
fernsehen (oglądać telewizję) Mein Bruder sieht stundenlang fern. (Mój brat godzinami ogląda telewizję.)
aufstehen (wstawać) Jeden Morgen stehe ich um 7:00 Uhr auf. (Każdego ranka wstaję o 7:00.)
  • Podobnie odmieniają się czasowniki z następującymi przedrostkami: ab-, an-, auf-, aus-, bei-, ein-, fest-, fort-, her-, hin-, los-, mit-, nach-, statt-, teil-, vor-, weg-, zu-, zurück-, zusammen-, np. abfahren (odjeżdżać), abholen (odbierać), abschreiben (spisywać), anfangen (zaczynać), ankommen (przybywać), anrufen (dzwonić), aufpassen (uważać), ausgeben (wydawać), ausmachen (wyłączać), herstellen (produkować), losfahren (wyruszać, wyjeżdżać), mitkommen (pójść z kimś), mitnehmen (brać ze sobą), nachsprechen (powtarzać), umsteigen (przesiadać się), vorbereiten (przygotowywać), zumachen (zamykać), zurückgeben (oddawać), zusammenarbeiten (współpracować).

 

  • Podobnie odmieniają się także czasowniki, które składają się z dwóch odrębnych bezokoliczników, np. kennen lernen (poznawać), schlafen gehen (iść spać), spazieren gehen (spacerować, iść na spacer), stehen bleiben (zatrzymywać się, stawać), sitzen bleiben (zostać na drugi rok, nie zdać).

 

Drugi czasownik otrzymuje formę osobową, natomiast pierwszy zawsze znajduje się na końcu zdania w formie bezokolicznika, np.:

 

Jeden Freitag gehe ich mit meiner Schwester spazieren. (W każdy piątek chodzę na spacer z moją siostrą.)

 

Wskazówka!!!

Czasowniki z przedrostkami: hinter-, unter-, um-, über-, wieder-, w zależności od znaczenia mogą odmieniać się rozdzielnie, np. umziehen (przeprowadzać się), unterbringen (umieszczać), umsteigen (przesiadać się), lub nierozdzielnie, np. übersetzen (przetłumaczyć), sich unterhalten (rozmawiać), untersuchen (badać), wiederholen (powtarzać).

 

Übung 1

Wstaw czasownik we właściwej formie

anrufen abholen einkaufen anfangen
aufstehen zurückgeben abfahren  

 

  1. Am Samstag ___kaufe__ ich für die ganze Woche _ein_.
  2. Wer ______ heute die Kinder von der Schule _____?
  3. Thomas ________ immer zu spät _____.
  4. Es ist schon 8 Uhr, wir __________ mit dem Unterricht ______.
  5. Wann ________ du mir endlich das Buch ______?
  6. Meine Mutti _______ morgen den Deutschlehrer _____.
  7. Wann ______ der Bus endlich ____?

Übung 2

Utwórz zdania.

1. Abends gehe ich   a) sehr schnell ab.
2. Wer macht das Licht   b) meistens zu viel Geld aus.
3. Wenn fährt der Zug   c) alle Fenster auf!
4. Thomas macht viel Sport und nimmt   d) manchmal in den Park spazieren.
5. Die Kinder passen   e) aus?
6. Im Supermarkt gebe ich   f) an diesem Projekt zusammen.
7. Mach bitte   g) auf die Autos nicht auf.
8. Der Film fängt   h) nach Düsseldorf ab?
9. Rufst du   i) um 21:15 Uhr an.
10. Seit vielen Jahren arbeiten wir   j) deine Freundin jeden Abend an?

 

1. _d_ 2. ___ 3. ___ 4. ___ 5. ___
6. ___ 7. ___ 8. ___ 9. ___ 10. ___

 

Lösungen

 

Übung 1

 

  1. Wer _holt_ heute die Kinder von der Schule _ab_? (Kto odbiera dzisiaj dzieci ze szkoły?)
  2. Thomas __steht__ immer zu spät __auf__. (Thomas zawsze wstaje za późno.)
  3. Es ist schon 8 Uhr, wir __fangen__ mit dem Unterricht __an__. (Jest już ósma, zaczynamy zajęcia.)
  4. Wann __gibst__ du mir endlich das Buch __zurück__? (Kiedy wreszcie oddasz mi tą książkę?)
  5. Meine Mutti __ruft__ morgen den Deutschlehrer __an__. (Moja mama zadzwoni jutro do nauczyciela niemieckiego.)
  6. Wann __fährt__ der Bus endlich __ab__? (Kiedy ten autobus wreszcie odjeżdża?)

 

Übung 2

 

1. _d_ 2. _e_ 3. _h_ 4. _a_ 5. _g_
6. _b_ 7. _c_ 8. _i_ 9. _j_ 10. _f_

 

  1. Abends gehe ich manchmal in den Park spazieren.(Wieczorami czasami chodzę na spacer do parku. )
  2. Wer macht das Licht aus? (Kto wyłączył światło?)
  3. Wenn fährt der Zug nach Düsseldorf ab? (Kiedy odjeżdża pociąg do Düsseldorf?)
  4. Thomas macht viel Sport und nimmt sehr schnell ab. (Thomas uprawia dużo sportu i szybko chudnie.)
  5. Die Kinder passen auf die Autos nicht auf. (Dzieci nie uważają na samochody.)
  6. Im Supermarkt gebe ich meistens zu viel Geld aus. (W supermarkecie zwykle wydaję za dużo pieniędzy.)
  7. Mach bitte alle Fenster auf! (Proszę, otwórz wszystkie okna!)
  8. Der Film fängt um 21:15 Uhr an. (Film zaczyna się o 21:15.)
  9. Rufst du deine Freundin jeden Abend an? (Dzwonisz do swojej dziewczyny każdego wieczora?)
  10. Seit vielen Jahren arbeiten wir an diesem Projekt zusammen. (Od wielu lat pracujemy razem nad tym projektem.)