Reumatyzm. Czym jest i jak pomóc osobie chorej?

Reumatyzm – w różnych odmianach – dotyczy około 100 mln ludzi w Europie. Kojarzony jest głównie z bólem stawów i mięśni. Chory może mieć trudności z poruszaniem się, a nawet wykonywaniem prostych czynności. Warto więc wiedzieć, kiedy zaczyna się reumatyzm, czym się objawia i jak opiekować się osobą chorą na reumatyzm.

Reumatyzm – co to?

Mianem reumatyzmu określamy grupę około 200 różnych chorób, które charakteryzują się przewlekłymi zmianami degeneracyjnymi w obrębie tkanki łącznej. Jest to choroba wieku starczego, w miarę rozwoju której chory może zaobserwować zmiany w stawach, ich ból i obrzęk czy sztywność. Co jednak ważne – na późniejszym etapie choroby może dojść również do ograniczenia ruchomości stawów i zaburzeń w działaniu całego aparatu ruchu. 

 

Choroby reumatyczne dzielą się na dwie grupy: 

  • zapalne,
  • niezapalne. 

Do pierwszego typu chorób zalicza się reumatoidalne zapalenie stawów (znane również jako gościec). Jest to choroba zwykle dotycząca dłoni. Reumatyzm rąk zazwyczaj obejmuje obie dłonie, powodując ból i obrzęk, a także wykrzywienie palców. Najczęstszą chorobą reumatyczną niezapalną jest choroba zwyrodnieniowa stawów. Schorzenie to dotyczy zwykle stawów kończyn oraz kręgosłupa.

Reumatyzm – objawy

Choroby reumatyczne zaliczane są do chorób przewlekłych. Przebiegają z różnym natężeniem. Dotyczą głównie stawów i najsilniejsze są zazwyczaj o poranku. To wtedy senior może skarżyć się na ból stawów. Ich ruchomość jest wówczas wyraźnie zmniejszona, przez co może on mieć trudności ze wstaniem z łóżka. 

 

Początkowe objawy reumatyzmu mogą nasilać się podczas wysiłku fizycznego. Osoba starsza może mieć problem z wykonywaniem prostych czynności. Dlatego gdy senior skarży się na jakiekolwiek dolegliwości związane ze stawami, warto bacznie go obserwować, by możliwie szybko zauważyć niepokojące objawy, postawić diagnozę i włączyć konieczne leczenie. A po czym poznać stan zapalny? 

 

Często skóra w obrębie bolącego stawu jest zaczerwieniona i cieplejsza. Zmniejsza się jego ruchomość, a niekiedy możemy zaobserwować również obrzęk stawu i wysięk płynu wewnątrz, co ma związek ze zniszczeniem błony maziowej w stawach. Zapalnym chorobom reumatycznym towarzyszą także inne dolegliwości, do których zalicza się poczucie słabości, gorączkę, utratę masy ciała.

Reumatyzm – leczenie

Pomimo tego, że chorób reumatycznych nie można wyleczyć, kluczowa jest wczesna diagnoza, wdrożenie leczenia farmakologicznego, odpowiedniej diety oraz rehabilitacja. Zatem, jak leczyć reumatyzm, by pomóc osobie chorej?

 

Zapalne choroby reumatyczne leczy się z zastosowaniem farmaceutyków, w tym leków sterydowych. Stosuje się również preparaty przeciwzapalne i przeciwbólowe o działaniu miejscowym. Pamiętajmy również, że przy schorzeniach reumatycznych – wbrew pozorom – bardzo ważny jest ruch. Jest to najlepszy sposób zarówno na profilaktykę, jak i na walkę z chorobą. Niezbędna jest również pomoc fizjoterapeuty, który ćwiczy z pacjentem, przynosząc mu odczuwalną ulgę. 

Reumatyzm – przyczyny

Przyczyny reumatyzmu mogą być związane zarówno z czynnikami zewnętrznymi, środowiskowymi, jak i uwarunkowaniami genetycznymi. U jego podstaw może leżeć niedobór witamin D i wapnia, niezdrowa dieta, a także brak aktywności fizycznej lub przeciwnie – nadmierna aktywność obciążająca stawy. Reumatyzm rozwija się wtedy, gdy układ odpornościowy, chroniąc się przed zagrożeniem, którego nie jest w stanie zidentyfikować, uszkadza tkanki własne organizmu i niszczy wspomnianą błonę maziową. Na rozwój reumatyzmu wpływ mogą mieć również infekcje bakteryjne i wirusowe, ale także niedoleczone choroby wieku dziecięcego, jak na przykład angina.

Reumatyzm – jak pomóc seniorowi?

Opieka nad seniorem cierpiącym na choroby reumatyczne, w zależności od stadium zaawansowania choroby, wiąże się z różnego rodzaju obowiązkami. Jeśli stan zdrowia i mobilność Podopiecznego pozwala na to, należy zmotywować seniora do aktywności ruchowej, takiej jak chociażby krótkie spacery. W przypadku ostrego stadium choroby, dodatkowo pacjent musi pozostawać pod opieką fizjoterapeuty. 

 

Opiekując się osobą starszą, cierpiącą na choroby o podłożu reumatycznym, trzeba dopilnować, aby osoba chora regularnie przyjmowała leki i w miarę możliwości dbać o aktywność ruchową seniora. Nie należy zapominać o odpowiedniej diecie, która może złagodzić objawy dolegliwości. Do jadłospisu Podopiecznego należy włączyć kwasy omega-3, które korzystnie wpływają na stan stawów i działają przeciwzapalnie. Występują w produktach, takich jak: ryby morskie (np. makrela, łosoś), olej lniany, orzechy włoskie, oliwa z oliwek. Cenne są także produkty zawierające kolagen, przykładowo: galaretki z kurzych łapek, z nóżek wieprzowych lub cielęcych czy ryby w galarecie.

 

Osoby podejmujące pracę w opiece w Niemczech, powinny wcześniej zapoznać się ze stanem zdrowia Podopiecznego, wymaganiach stawianych opiekunowi czy zakresem obowiązków. Przygotowanie do pracy w zawodzie zapewni szkolenie dla opiekunów osób starszych w Niemczech, które gwarantuje MEDIPE.