Całodobowa opieka nad osobą starszą to bez wątpienia praca pełna wyzwań, zarówno w dzień, jak w i w nocy. Co należy robić, gdy senior nie może spać, mówi lub krzyczy przez sen, a noce coraz częściej stają się dla niego niespokojne? Będąc opiekunem, warto wiedzieć, jakie mogą być tego przyczyny, zwiastunem jakich chorób może być krzyk nocny, a także jak pomóc seniorowi w tej niekomfortowej dla niego sytuacji.
Starsze osoby mogą krzyczeć w nocy z wielu różnych powodów, dotyczących zmian fizycznych, psychicznych lub neurologicznych, które występują wraz z wiekiem lub są pierwszymi objawami zbliżających się poważnych chorób. Poniżej przedstawiamy najczęstsze przyczyny krzyków nocnych u seniorów.
Osoby dotknięte demencją i Alzheimerem bardzo często zmagają się z zaburzeniami orientacji w czasie i miejscu. To może wywołać u nich lęk, poczucie strachu i ogólną dezorientację, która powoduje krzyk w nocy. Zaburzenia orientacji czasowej prowadzą także do nadpobudliwości podopiecznego – nie jest on w stanie odróżnić dnia od nocy, dlatego po zmierzchu staje się aktywny: chodzi po mieszkaniu, chce np. wyjść na spacer, rozmawia, krzyczy, budzi innych domowników lub opiekuna. To wszystko związane jest także ze spadkiem melatoniny u osób cierpiących na demencję starczą i Alzheimera. Melatonina odpowiada za prawidłową higienę i jakość snu. Jej znaczący spadek powoduje bardzo płytki sen i częste wybudzenia się w nocy, których następstwem są właśnie krzyki i ogólna, niepożądana aktywność podopiecznego. Dowiedz się więcej o tym, jak wygląda opieka nad osobą z demencją.
Niejednokrotnie jest ona pochodną innych chorób i problemów, z którymi senior nie może sobie poradzić. Samotność, problemy finansowe, utrata sprawności fizycznej i niezależności – to wszystko zwiększa prawdopodobieństwo zachorowania na depresję. Jednym z jej najczęstszych symptomów są nieprzespane noce, które wywołują u osób starszych uczucie niepokoju i niepewności, finalnie prowadząc do krzyku.
Starsze osoby często doświadczają koszmarów nocnych, które mogą być związane np. z traumatycznymi przeżyciami z przeszłości. Skutkuje to krzykami w trakcie snu lub zaraz po przebudzeniu. Koszmarów nocnych absolutnie nie należy bagatelizować, gdyż mogą być one również jedną z pierwszych oznak demencji.
Osoby cierpiące np. na choroby stawów czy schorzenia kręgosłupa lub inne urazy, często krzyczą w nocy z powodu nagłego, przeszywającego ich bólu lub stałego dyskomfortu, który skutecznie uniemożliwia im zaśnięcie lub częstokroć prowadzi do wybudzenia.
Drzemki w ciągu dnia, nieprzewietrzona sypialnia, nadmierna ilość kofeiny lub alkohol, spożywanie posiłków późną porą – te czynniki także mają przełożenie na bardzo niską jakość snu, która finalnie może prowadzić do rozdrażnienia, dezorientacji, frustracji i krzyków w nocy.
Jako opiekun osoby starszej, która zmaga się krzykami nocnymi, jesteśmy zobowiązani bezzwłocznie zareagować, aby pomóc podopiecznemu w jak najszybszym poznaniu przyczyny występowania krzyków oraz walce z tą dolegliwością.
Przede wszystkim należy zacząć od powiadomienia członków rodziny. To właśnie krewni seniora w pierwszej kolejności powinni zostać poinformowani o tym fakcie. Oni skonsultują się z lekarzem, który podczas wizyty dokona wstępnej diagnozy oraz jeśli to konieczne, zleci wykonanie dodatkowych badań, w celu potwierdzenia lub wykluczenia choroby.
W dalszych krokach skupmy się na poprawie jakości snu seniora. Spróbujmy aktywizować podopiecznego i popołudniami wychodźmy z nim na spacery lub wykonujemy lekkie ćwiczenia. Unikajmy podawania herbaty, kawy oraz innych napojów zawierających kofeinę lub cukier w godzinach popołudniowych. Przygotowujmy kolację w tych samych, wcześniej ustalonych godzinach. Dopilnujmy, aby pomieszczenie, w którym śpi senior, było wystarczające wywietrzone przed snem. Jeśli to konieczne, poprośmy członków rodziny o zorganizowanie odpowiednich rolet i żaluzji, które nie będą przepuszczały światła.
Odpowiednia temperatura pokoju, właściwa dieta, aktywność fizyczna i brak dostępu światła – to wszystko może bardzo znacząco wpłynąć na komfort seniora w nocy.
Postawmy na relaks i odprężenie. Zadbajmy o rutynę, która będzie obowiązywała każdego wieczora. Słuchanie spokojnej muzyki, oglądanie ulubionego serialu, wspólne granie w gry planszowe, a może po prostu czytanie książki czy rozmowa? Te czynności na pewno pomogą seniorowi w odprężeniu, uspokojeniu się i lepszym przygotowaniu do snu. To bardzo ważne, aby przed pójściem spać, podopieczny czuł się w domu i w naszym towarzystwie pewnie i bezpiecznie.
Unikajmy potencjalnych zagrożeń – jeśli starsza osoba krzyczy w nocy i chodzi po mieszkaniu, zostawmy włączone światło w pomieszczeniach wspólnych, np. kuchni czy przedpokoju. Postarajmy się też usunąć z zasięgu jej wzroku przedmioty, o które mogłaby się potknąć lub których mogłaby się wystraszyć (np. wieszak na ubrania). Jeśli będziemy wprowadzać nawet najdrobniejsze przemeblowanie w domu – poinformujmy o tym podopiecznego i dokładnie wszystko mu wytłumaczmy, aby zmiany nie zaskoczyły go i nie spowodowały u niego jeszcze większego stresu i niepokoju.
Kontrolujmy przyjmowanie leków. Jako opiekun osoby starszej pod żadnym pozorem nie możemy samodzielnie rozdzielać ani podawać leków podopiecznemu. Natomiast możemy, a wręcz powinniśmy kontrolować i przestrzegać tego, aby leki zażywane były regularnie i zgodnie z zaleceniami lekarza. Na rynku istnieją odpowiednie medykamenty, które swoim działaniem całkowicie eliminują lub znacząco niwelują wstawanie nocne (a co za tym idzie krzyki) u osoby starszej. Opiekun powinien mieć wgląd do rozpiski przyjmowanych przez seniora leków, aby codziennie kontrolować, czy zostały one przez niego zażyte w odpowiedniej dawce i właściwej porze.
Zrozumienie i empatia, połączone ze wspólnym działaniem opiekuna, członków rodziny oraz lekarza, mogą przynieść bardzo pozytywne efekty i sprawić, że senior zacznie przesypiać noce, a krzyki zostaną wyeliminowane lub znacznie zredukowane. Powinniśmy cały czas pamiętać o tym, że mamy do czynienia z osobą starszą, której organizm nie jest już tak sprawny i nie może poradzić sobie z niektórymi dysfunkcjami.
Jeśli masz doświadczenie w opiece nad osobami starszymi, także z tymi zmagającymi się z demencją i Alzheimerem i planujesz w najbliższym czasie wyjazd do Niemiec w charakterze opiekuna – sprawdź nasze oferty pracy w opiece w Niemczech.
Formularz kontaktowy