Jak podnieść osobę starszą? Kompleksowy poradnik

Lista chorób, które mogą skazać osobę starszą na wielotygodniowe lub nawet wieloletnie leżenie w łóżku, jest długa: udar, stwardnienie rozsiane, wylew, Alzheimer, Parkinson… Opieka nad osobą leżącą lub w inny sposób niepełnosprawną ruchowo, to dość duże wyzwanie. Trudności sprawia przede wszystkim podnoszenie i przenoszenie chorego. Jak podnieść osobę starszą, by zapewnić jej bezpieczeństwo, jednocześnie dbając o swoje dobro?

Dlaczego podnoszenie seniora może być problematyczne?

Wykonywanie tych czynności może doprowadzić do urazów kręgosłupa opiekuna. Przyczynia się do tego między innymi szybkie podnoszenie przedmiotów, gwałtowne wstawanie (np. w nocy, do podopiecznego), zła postawa podczas schylania się, dźwiganie pacjenta niezgodne z zalecanymi technikami. Do uszkodzeń kręgosłupa mogą doprowadzić również złe nawyki (takie jak nieprawidłowe siedzenie, sposób chodzenia) czy źle dobrane obuwie. Te czynności wykonywane systematycznie, obciążają kręgosłup opiekunki i prowadzą do rozwoju problemów z jej kręgosłupem. W tej pracy ciężko wyeliminować podnoszenie chorego, ponieważ nawet czynności pielęgnacyjne wymagają przeniesienie pacjenta z łóżka na wózek. Wymaga to wysiłku i sprytu. Te zadania ułatwi znajomość technik transferu leżącego podopiecznego.

Dlaczego regularne podnoszenie osoby starszej jest tak ważne?

Regularne podnoszenie seniora to klucz do jego zdrowia, komfortu i godności. Zmiana pozycji zapobiega odleżynom. To niezwykle ważne, gdyż unieruchomieni seniorzy bardzo często borykają się z tym problemem. Jeśli ciekawi Cię, co stosować na odleżyny u starszej osoby, koniecznie zajrzyj do naszego artykułu. Podnoszenie poprawia też krążenie i umożliwia prawidłową pracę płuc, zmniejszając ryzyko infekcji, takich jak zapalenie płuc. Ruch pomaga też zachować siłę mięśni i spowalnia ich zanik. Dla seniora to nie tylko ulga fizyczna, ale także poprawa samopoczucia. Podnoszenie, zmiana perspektywy, minimalny ruch zmniejszają uczucie izolacji i dodają poczucia niezależności. Dla opiekuna to zaś okazja do okazania troski i budowania więzi. Regularna pomoc we wstawaniu jest prostym, ale niezwykle ważnym gestem, który wspiera zdrowie ciała i ducha seniora.

Jak podnieść osobę starszą? Rozmawiaj z nią

Chociaż techniki podnoszenia seniora również są istotne, ważne jest, jak podejdziesz do swojego zadania. Osoba starsza powinna zostać poinformowana, że za chwilę będziesz ją podnosić – to zapewni jej poczucie bezpieczeństwa i sprawczości. Zwłaszcza jeśli ma jeszcze możliwość pomagania Ci nawet resztką sił. Dla Ciebie to ogromna różnica. Wspierający senior będzie łatwiejszy do podniesienia, niż osoba zdziwiona, sparaliżowana lękiem, a może nawet oporna. 

Jak podnieść osobę starszą? Stosuj się do tych zasad

Zwłaszcza młode stażem opiekunki mogą zastanawiać się, jak podnieść osobę starszą. Początkowo to zadanie jest trudne, jednak z czasem nabierzesz wprawy. Pamiętaj o ważnych zasadach, które Ci w tym pomogą:

  • Zadbaj o to, by otoczenie Ci sprzyjało. Usuń wszelkie przeszkody, takie jak dywan czy niewielkie przedmioty, które mogą utrudnić Ci bezpieczne podniesienie.
  • Równomiernie obciążaj kręgosłup – przy podnoszeniu seniora, rozstaw stopy, by ciężar ciała rozdzielił się na obie strony. Stopy powinny być ustawione na szerokości bioder.
  • Zegnij kolana, by podnosić seniora za pomocą mięśni nóg, nie pleców. Nie pochylaj się z prostymi nogami!
  • Postaraj się utrzymać kręgosłup w neutralnej pozycji. Nie garb się ani nie wyginaj pleców, bo wszystkie te działania mogą spowodować uraz.

Jeśli masz taką możliwość, skorzystaj z pomocy technicznych, takich jak chodzik, pasy transferowe czy inny sprzęt, który może ułatwić Ci przenoszenie seniora. 

Jak podnieść osobę starszą? Tego unikaj

Zasady bezpiecznego podnoszenia seniora są dość proste. Musisz zachować spokój, a także odpowiednio się ustawić. A czego lepiej nie robić? 

  • Unikaj dźwigania przy równoczesnym skręcie kręgosłupa na boki. Jeśli chcesz się skręcić, rób to całym ciałem, a nie samym tułowiem.
  • Unikaj podnoszenia podopiecznego, gdy ten przytrzymuje się Twojej szyi. 
  • Nie wykonuj szybkich ruchów, szarpnięć czy pociągnięć.
  • Nie pozostawaj zbyt długo w pozycji stojącej, z seniorem w ramionach.

Stosując się do tych prostych zasad, możesz spokojnie wykonywać swoją codzienną pracę. Pamiętaj też, że szkolenia opiekunów osób starszych bardzo często zawierają praktyczne zalecenia dotyczące podnoszenia czy pielęgnacji seniora. Warto w nich uczestniczyć, by podnosić swoje kwalifikacje. 

Jak podnieść osobę starszą po upadku w 5 krokach?

To zadanie wymaga spokoju i ostrożności. Najpierw upewnij się, że sytuacja jest bezpieczna i możesz podnieść seniora. Gdy podejrzewasz, że mogło dojść do urazu głowy, złamania bądź innego poważnego uszkodzenia – nie próbuj go podnosić. Wezwij pogotowie i upewnij się, że podopieczny leży wygodnie. Jeśli jednak senior czuje się dobrze i może współpracować, przygotuj otoczenie wokół siebie. Przede wszystkim przysuń blisko fotel, krzesło lub inny stabilny przedmiot. 

  1. Ustaw seniora w pozycji bocznej.
  2. Pomóż mu w przesunięciu się do pozycji klęczącej. Może oprzeć się o Twoje ramię bądź krzesło czy inny stabilny przedmiot.
  3. Gdy senior uklęknie, zachęć go do oparcia rąk pewnie na krześle. Następnie powinien stopniowo przesunąć jedną stopę do przodu i stanąć na nie.
  4. Twoim zadaniem jest stabilizowanie podopiecznego, a nie ciągnięcie go do góry. Większość „pracy” musi wyjść od osoby starszej. 
  1. Gdy senior stanie na nogach, upewnij się, że jest stabilny. Zaprowadź go w bezpieczne miejsce i porozmawiaj o przewróceniu. Sprawdź, czy czuje się dobrze. Jeśli nie, warto skonsultować się z lekarzem.

Jak podnieść osobę starszą? Zadbaj o siebie

Regularne ćwiczenia, szczególnie te wzmacniające mięśnie pleców i nóg, mogą znacząco ułatwić radzenie sobie z codziennymi obciążeniami. Silne mięśnie to nie tylko większa wytrzymałość, ale także ochrona przed kontuzjami, które mogą wyniknąć z częstego podnoszenia czy przenoszenia. Jednak równie istotny jak aktywność fizyczna jest odpoczynek. Nie należy nadmiernie forsować swojego ciała – przemęczenie czy ignorowanie bólu może prowadzić do przewlekłych urazów kręgosłupa, które z czasem utrudnią codzienne obowiązki. 

Poniżej znajdziesz dwa filmy, w których pokazujemy kilka prostych, codziennych ćwiczeń, które pomogą Ci zadbać o Twoje zdrowie i formę:

Podnoszenie seniora nie musi być skomplikowane i niebezpieczne. Wystarczy pamiętać o prostych zasadach, które niezwykle ułatwiają codzienne obowiązki. Pracując jako opiekunka w Niemczech masz szansę sprawdzić tę wiedzę wraz ze swoim podopiecznym.